Homo naledi 236 bin yıl evvel ateş yakmış olabilir

1 Aralık’ta ABD’deki Carnegie Bilim Enstitüsü’nde verdiği bir konferansta Berger, Latince ismi Homo naledi olan bir primatın ateşi kullandığına dair birinci ispatları bulduklarını aktardı.

Ekibin elde ettiği bulgular, Homo naledi’nin bir yeraltı mağara sisteminin zifiri karanlık ortamında denetimli biçimde ateş yaktığını düşündürüyor.

HAYVAN KEMİKLERİNE DE RASTLANDI

Bunun yanı sıra kalıntıların bulunduğu noktadaki duvarlarda islere, tavanda lekelere ve yerlerde hayvan kemiklerine rastlandı.

Halihazırda Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi’nde misyon yapan Berger, “Bu mağara sisteminin her yerinde ateşin kullanıldığını gösteren belirtiler var” diye konuştu.

Araştırmacılar bu kalıntıların Homo naledi’ye ilişkin olduğundan emin. Çünkü incelenen alanlarda diğer hiçbir hominid (insansı) kalıntısı bulunamadı.

Öte yandan takım, bulunan kalıntıların yaşını şimdi belirleyemedi. Hasebiyle bulgular şimdi hakemli bilimsel bir mecmuada yayımlanmadı.

Homo naledi, Pleistosen Zamanı’nda, yaklaşık 335 bin yıl evvel ortaya çıkmış ve 236 bin yıl evvel soyu tükenmiş arkaik bir insan çeşidi.

Türün beyni çağdaş insanlara nazaran oldukça küçük. Çünkü beyin boyutları Homo sapiens’inkinin kabaca üçte birine denk geliyor.

Bu yüzden ateş yakma ve ateşi denetimli biçimde kullanma davranışının, Homo naledi için fazla karmaşık olduğu düşünülüyordu. Fakat Berger ve takımı, kelam konusu primatların ateşi denetim edebildiğine dair ispatların “açıkça ortada olduğunu” savunuyor.

Türün kalıntıları birinci sefer 2013’te, tekrar Rising Star mağara sisteminde keşfedilmişti.

Ağustos ayında ise Berger ve takımı, bu sistemde dar ve ücra odacıkları ortaya çıkarmıştı. Dahası Homo naledi bireylerinin bu odacıklarına kullandığına dair ipuçları da vardı.

Berger, “Homo naledi karanlıkta nasıl hareket edebilir? Ateş olmadan oralara giremezler. Bu son derece tehlikeli bölgelerde hareket edemezler” sözlerini kullandı:

Ulaşımı çok güç olan bu alanlara girebilmek için biz de baş fenerleri kullandık.

İlk keşif gezisinden sonra grup, Drakensburg isimli bir odacığı inceledi.

Ekipte yer alan Dr. Keneiloe Molopyane, bu bölmede küçük bir ocağın kalıntılarını ve yanmış antilop kemiklerini saptadı. Molopyane’nin tespiti “paleontoloji mucizesi” diye nitelendi.

Daha sonra ise araştırmacılar, Lesedi ismi verilen, “son derecede uzak” bir diğer odacığı inceledi.

ÜST ÜSTE YIĞILMIŞ YANIK KAYALAR, KÜL VE HAYVAN KEMİKLERİ

250 metrelik bir alanda sırf emekleyerek ulaşılabilen bu odacıkta da üst üste yığılmış yanık kayalar, kül ve hayvan kemikleri vardı.

“Bu sistemin alacakaranlık jenerasyonunun ötesinde” diyen Berger, kelamlarını şöyle sürdürdü:

Homo sapiens’e ilişkin hiçbir iz yok. En derin kısımdayız, insanların hiç gitmediği yerdeyiz.

Araştırmacıların gelecekteki en büyük amacı ise ateş kalıntılarının tarihlerini belirlemek ve bunların Homo naledi fosilleriyle tıpkı katmanlara ilişkin olduğunu teyit etmek.